Список материалов
“ТАУСЫ", кинотеатр
“ТАУСЫ”, кинотеатр. Күмертау ҡ. урынлашҡан. 1960 й. асыла. 165 һәм 55 урынлыҡ 2 тамаша залы, киноаппарат бүлмәһе, кафеһы бар. 2016 й. 4123 киносеанс үткәрелгән (39 меңдән ашыу тамашасы).
Тәрж. Р.Р.Абдрахманов
“ТАУСЕНЬ”
“ТАУСЕНЬ”, Башҡорт дәүләт университеты м‑н Аксаков фондының (1992 й. алып) урыҫ фольклор ансамбле. 1980 й. БДУ‑ла ойошторола. 1993 й. “халыҡ” исемен ала. Башҡарыу сәнғәте үҙенсәлекле булыуы, йырҙарҙы дөрөҫ итеп йырлау м‑н айырыла. “Т.” репертуарында урыҫ халыҡ йырҙары (С.Т.Аксаков шиғырҙарына “Ехали...
“ТАУ БӨРКӨТӨ”, балеты
“ТАУ БӨРКӨТӨ”, Н.Ғ.Сабитов м‑н Х.Ф.Әхмәтовтың 3 шаршаулы балеты. 1954 й. яҙылған. Премьераһы 1959 й. БДОБТ‑ла үтә (либретто авторы Х.Ғ.Сафиуллин, балетм. К.Д.Карпинская, дирижёры Сабитов, ҡуйыусы рәссамы М.Н.Арыҫланов). Төп партияларҙа: Ф.М.Саттаров (Салауат), Г.Ғ.Сөләймәнова (Әминә), Н.Ғ.Вәлитова (Гөлбәзирә),...
“ТАРҒЫН МЕНӘН ҠУЖАҠ”
“ТАРҒЫН МЕНӘН ҠУЖАҠ”, башҡ. ауыҙ‑тел ижады ҡомартҡыһы, эпос. Шиғри‑сәсмә формала йәшәп килә. 1959 й. Ҡурған өлк. Асҡар а. Р. Саттаровтан К.Мәргән яҙып алған. Эпостың бер варианты Ғ.Әмири тарафынан яҙып алынған. Әҫәрҙә башҡорттарҙың нуғай ханлығына (ҡара: Нуғай Урҙаһы) ҡаршы көрәше сағылдырылған. Идея‑тематик...
“ТАҢ”, ижт.‑сәйәси гәзит
“ТАҢ”, ижт.‑сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — БР‑ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР‑ҙың «“Башҡортостан Республикаһы” нәшриәт йорто» ДУП‑ы. Бөрйән р‑ны Иҫке Собханғол а. аҙнаһына 2 тапҡыр башҡ. телендә сыға. 1935 й. алып “Еңеү юлында” исеме м‑н нәшер ителә, 1966 й. мартынан хәҙ. исемен...
“ТАҢ” Республика үҙешмәкәр рәссамдар клубы
“ТАҢ”, Р е с п у б л и к а ү ҙ е ш м ә к ә р р ә с с а м д а р к л у б ы, ижади берекмә. 1981 й. Өфөлә Халыҡ ижады үҙәге инициативаһы м‑н ойошторола, 1992 й. алып “Урал” галереяһы (ҡара: Һынлы сәнғәт галереялары) ҡарамағында эшләй. 1987 й. “халыҡ” исемен ала, 2010 й. башлап В.А.Позднов исемен йөрөтә....
“ТАНЫП”, шифаханаһы
“ТАНЫП”, бальнеология шифаханаһы, ДУП. Асҡын р‑нында, Чернушки т. юл ст. (Пермь крайы) 50 км һәм Яңы Ҡаҙансы а. Т.‑Көнс. табан 4 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Климаты континенталь, ҡыш уртаса һалҡын (ғин. уртаса т‑ра ‑15°С), йәй йылы (июлдә уртаса т‑ра 18°С). 2005 й. асыла. Тире, гинекология, урология, аш...
“ТАНЫП ТУЛҠЫНДАРЫ”
“ТАНЫП ТУЛҠЫНДАРЫ”, ижт.-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте ҡарамағындағы Матбуғат, нәшриәт һәм полиграфия эштәре б‑са идаралыҡ, БР‑ҙың «“Балтас таңдары” гәзите редакцияһы» ҡаҙна пр‑тиеһы. 2006—16 йй. Балтас р‑ны Иҫке Балтас а. айына 2 тапҡыр башҡ. телендә нәшер ителгән....
“ТАМЪЯН ЫРЫУЫ ШӘЖӘРӘҺЕ”
ТАМЪЯН ЫРЫУЫ ШӘЖӘРӘҺЕ”, башҡ. ауыҙ‑тел ижады ҡомартҡыһы, шәжәрә. Төрки телендә яҙылған. 1799 й. тиклем төҙөлгән, күсермәһе 1820 й. эшләнгән. Беренсе өлөшөндә Шәғәли Шаҡман бей вариҫтарының генеалогик ағасы бирелгән. Икенсе өлөшөндә ҙур булмаған текст м‑н көньяҡ‑көнсығыш башҡорттарының Рус дәүләте (ҡара:...
“ТАМАША”, нәфис‑публицистик журнал
“ТАМАША”, нәфис‑публицистик журнал. Ойоштороусылары — БР‑ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР‑ҙың «“Башҡортостан Республикаһы” нәшриәт йорто» ДУП‑ы. Өфөлә 2 айға 1 тапҡыр башҡ. телендә (ҡайһы бер материалдар урыҫ телендә) сыға. Тиражы — 1 мең дананан ашыу (2016). 1995 й. алып нәфис‑публицистик...
“ТАЛҠАҪ”, дауалау‑иҫкәртеү шифаханаһы
“ТАЛҠАҪ”, дауалау‑иҫкәртеү шифаханаһы. Баймаҡ р‑нында, Баймаҡ ҡ. Т. 31 км һәм Сибай т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 71 км, Иҫән а. 1 км алыҫлыҡта Талҡаҫ күле ярында урынлашҡан. Климаты континенталь, ҡыш уртаса һалҡын (ғин. уртаса т‑ра ‑17°С), йәй йылы (июлдә уртаса т‑ра 17°С). 1931 й. Түбә руднигының ял базаһы...
“ТАБЫН”, ижт.‑сәйәси гәзит
“ТАБЫН”, ижт.‑сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — БР‑ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР‑ҙың «“Башҡортостан Республикаһы” нәшриәт йорто» ДУП‑ы. Ғафури р‑ны Красноусол а. аҙнаһына 2 тапҡыр башҡ. телендә сыға. Тарихы 1931 й. башлана (ҡара: “Звезда”), 1991 й. ғин. башлап үҙ аллы гәзит булараҡ...
“ТАБЫН”
“ТАБЫН” с о в х о з ‑ з а в о д ы, ДУП. Ғафури р‑нында урынлашҡан, үҙәк усадьбаһы — Табын ауылы. “Т.” составына ярҙамсы хужалыҡ, төп етештереү цехтары, йәшелсә һаҡлағыстар, лаборатория һ.б. инә. Магазины, ашханаһы, балалар баҡсаһы, медпункты һ.б. бар. 2005 й. 90 кеше эшләгән. Ауыл хужалығы ерҙәренең...
“СЫҢРАУ ТОРНА”, башҡ. халыҡ инструменталь көйө
“СЫҢРАУ ТОРНА”, “С ы ң ғ ы р а у т о р н а”, башҡ. халыҡ инструменталь көйө. Тәүге тапҡыр С.Г.Рыбаков тарафынан легендаһы м‑н көйөнөң варианттары яҙып алына һәм “Урал мосолмандарының көнкүреш тасуирламаһы менән музыкаһы һәм йырҙары ” китабында баҫтырыла. Көйҙө ш. уҡ Ф.Х.Камаев, А.С.Ключарёв, Л.Н.Лебединский,...
“СЫҢРАУ ТОРНА”, балет
“СЫҢРАУ ТОРНА”, ш. уҡ исемле башҡ. халыҡ легендаһы мотивтары б‑са Л.Б.Степанов һәм З.Ғ.Исмәғилев ижад иткән 3 шаршаулы балет. Тәүге башҡ. милли балеты. 1941 й. яҙылған. Премьераһы 1944 й. БДОБТ‑ла үтә (Ф.Ә.Ғәскәров либреттоһы, балетм. Н.А.Анисимова, дирижёры Х.В.Фазлуллин, ҡуйыусы рәссамы Ғ.Ш.Имашева)....
“СЫҢҒЫҘХАН”, ижади берекмә
“СЫҢҒЫҘХАН”, ижади берекмә. 1990 й. Өфөлә “С.” художество төркөмө булараҡ ойошторола, 1998 й. алып хәҙ. статусын йөрөтә. Ойоштороу инициаторы – Н.С.Латфуллин (1992 й. тиклем етәксе). 1990 й. составына Латфуллин, В.М.Ханнанов (1992 й. алып етәксе), Р.З.Харисов, И.Х.Әхмәтвәлиев, Р.Х.Әхмәтвәлиев; һуңынан...
“СЫҢҒЫҘНАМӘ”, тәүарих
“СЫҢҒЫҘНАМӘ” (“Сыңғыҙ тураһында китап”), “С ы ң ғ ы ҙ н а м ә д ә ф т ә р е”, башҡ. һүҙ сәнғәте ҡомартҡыһы, тәуарих. Төрки телендә яҙылған, авторы билдәһеҙ. Тәүге варианты 16 б. аҙ. – 17 б. башында ижад ителгән, тип фараз ителә, был хаҡта текста осраған Алтын Урҙа осороноң риүәйәттәре һәм легендалары...
“СЫБАЙ ҠАШҠА”, башҡ. халыҡ йыры
“СЫБАЙ ҠАШҠА”, башҡ. халыҡ йыры, оҙон көй. Тәүге тапҡыр 1933 й. А.С.Ключарёв тарафынан Белорет металлургия з‑ды (ҡара: Белорет металлургия комбинаты) эшсеһе А.Кәримовтан яҙып алына һәм “Башҡорт халҡ йырҙары” китабында баҫтырыла. Йырҙың варианттарын Ф.Х.Камаев, Л.Н.Лебединский, Ғ.З.Сөләймәнов яҙып ала....
“СҮКЕШ”, ижт.‑сәйәси, сатирик журнал
“СҮКЕШ”, ижт.‑сәйәси, сатирик журнал. Нәшерсе мөхәррирҙәре: Т.С.Соловьёв, М.С.Алмаев, З.Бәшири. 1906 й. июненән 1910 й. мартына тиклем Ырымбур ҡ. айына 2 тапҡыр төрки телендә “Бөтһөн иҙеү, йәшәһен ирек!” тигән лозунг аҫтында нәшер ителә. Барлығы 78 һаны сыҡҡан. Журналдың маҡсаты «эшселәр, приказчиктар,...
“СУРА БАТЫР”, эпос
“СУРА БАТЫР”, башҡ. һүҙ сәнғәте ҡомартҡыһы, эпос. Шиғри‑сәсмә формала. Нуғай һәм ҡаҙаҡтарҙың “Шура батыр” эпик йыры өлгөһө б‑са Сура батыр т‑дағы башҡ. риүәйәттәре һәм сюжетһыҙ ҡобайырҙар нигеҙендә Ғ.Б.Хөсәйенов тарафынан төҙөлгән. Хикәйәләү Сура батырҙың ата‑әсәһе Ҡырым бейе Нарыҡ һәм уның ҡатыны сибәр...
